En gelijk hebt u! De zomer was niet wat we ervan verwachtten maar de nazomer is des te prachtiger. Ideaal om te genieten van het vele moois dat het Heuvelland en de Westhoek te bieden hebben.
Vrij vertaald: wij willen een weekendje Westhoek....
Het programma herneemt een deel van de trip van het blogartikel "De 4 kemels van de Kemmel" dat eerder op deze website is verschenen.
We weten het: de Westhoek is onlosmakelijk verbonden met het verleden van WOI. Over de vele sites, musea, herdenkingsplaatsen en oorlogsbegraafplaatsen bestaan websites genoeg. De Groote Oorlog is "incontournabel", we gaan dus enkele sites aandoen maar verwacht niet de klassieke plekken zoals de Menenpoort of Tyne Cot.
Tijdens dit weekend doen we enkele WOI sites aan maar zoals u dat van deze website gewend bent, zijn dat minder bekende plekken.
Programma
Dag 1 - Heuvelland
Cordoba-kabelbaan
Rodeberg en hotel Kosmos
Wijndomein Entre-Deux-Monts
Kemmelberg
Chinese Herdenkingssite Busseboom
Mout- en Brouwhuis De Snoek (optioneel)
Ook de moeite, in de buurt maar niet opgenomen in dit programma wegens niet origineel genoeg: Ieper, Poperinge, Tyne Cot en de vele andere WOI sites zoals Passchendale.
Dag 2 - Bachten-de-Kupe
Gemeentehuis Alveringem en kapelanie Cyriel Verschaeve (optioneel)
Belgisch oorlogskerkhof - Oeren
Beauvoorde
Openluchtmuseum "Bachten de Kupe" (Klein Bokrijk) - Izenberge
Lo-Reninge
Veurne
Ook de moeite, in de buurt maar niet opgenomen in dit programma wegens niet origineel genoeg: Diksmuide, de IJzertoren, Dodengang enz.
Deze trip werd samengesteld uit verschillende trips die ik op aparte dagen heb gedaan in deze streek. De volgers van de blog weten dat ik maar hoogst zelden commerciële ondernemingen noem of aanbeveel; u vindt dus geen vermelding van een hotel of dergelijke. Daar bestaan echter meer dan genoeg websites voor... Dit programma is bijgevolg maar een suggestie; u vult uw weekend met de activiteiten die u het leukst vindt! Er zijn ook heel wat wandel- en fietsmogelijkheden in de streek.
D A G 1 - Heuvelland
Cordoba kabelbaan
Voor iedereen die niet meer zo héél jong is, is dit puur jeugdsentiment! Deze kabelbaan verbindt sinds 1957 de Vidaigneberg en de Baneberg. Voor een prikje kan u genieten van het prachtige uitzicht over de wijngaarden en het landschap. En uiteraard van een natje en een droogje!
U vindt de kabelbaan hier.
Het uitzicht is magnifiek. Als u de kabelbaan volgt bergaf, komt u vanzelf uit bij de wijngaard Entre-Deux-Monts. Ten tijde van de Franse overheersing werd er hier al veel wijn verbouwd maar die nijverheid is later volledig verloren gegaan. Ironisch als men weet dat het vlakbij gelegen Poperinge nog steeds de bakermat is van de hopbouw, de basis voor de bierbrouwers.
Entre-Deux-Monts
Op een steenworp van de Franse grens, tussen de Zwartberg en de Rodeberg verbouwt bio ingenieur Martin Bacquart zijn wijn. Hij kreeg de kunst en de liefde mee van zijn vader.
U vindt de wijngaard hier.
U kan de wagen gemakkelijk parkeren en eens een ommetje maken tot aan de wijngaarden. Natuurlijk kan u de frisse Belgische wijn ter plaatse ook kopen. Ook hier hebt u weer een prachtig panorama. De horizon ligt al over de Franse grens.
Als u op tijd komt, kan u genieten van de magnifieke zonsopgang !
Moeilijk te geloven dat zich in deze lieflijke prachtige streek ware slachtpartijen hebben afgespeeld tijdens de Eerste Wereldoorlog!
Hotel Kosmos
Gebouwd in 1934 als jeugdhotel, groeide dit hotel snel uit tot een gezinsvakantiecomplex van meer dan 70.000m² met fitnesszaal, tennisplein enz. Er werden verschillende bijgebouwen opgericht die o.a. door de Christelijke Mutualiteiten van de jaren '60 tot de jaren '80 gebruikt werden voor bosklassen en jeugdkampen.
u vindt de restanten van dit monument hier
In 2002 kreeg het etablissement geen vergunning meer voor de zwembaden, het pronkstuk van het hotel. Daarna ging het zeer snel bergaf en volgde het faillissement wat in zekere zin ook de doodsteek was voor het toerisme in de wijdere streek.
Zowel voor mensen die hier nog jeugdvakanties hebben doorgebracht als voor "Urbexers" is deze plek de moeite waard om een stop te maken.
Er zijn ook verschillende wandelpaden en wandelingen in de buurt. U leest er meer over via o.a. de links hieronder:
Kemmelberg
WOI
Beste lezer, het is uit diep respect voor de tienduizenden jonge mannen die hier voor onze vrijheid gestorven zijn in gruwelijke omstandigheden dat ik toch af en toe eens een oorlogsmonument vermeld en bezoek op mijn trips. Hopelijk doet u mij het plezier om ook nu dit artikeltje te blijven door lezen. Dank u!
Naast de oorlogsgeschiedenis, plakt in deze streek ook een flink stuk wielergeschiedenis aan de grond. De Kemmelberg is met zijn 156m de hoogste heuvel van de streek. Jaarlijks dokkert de wielerkaravaan van Gent-Wevelgem over de getuigenheuvel die hier duizenden jaren geleden ontstond.
Tijdens WOI was de Kemmel omwille van zijn strategisch belang zeer fel bevochten. Hij werd achtereenvolgens door de Duitsers en de Fransen ingenomen. Van april tot juni 1918 werd hier zwaar gevochten en er vielen duizenden doden van wie velen nooit werd teruggevonden. Na de oorlog was de heuvel volledig kaal en werd opnieuw met loofbomen beplant.
Stille getuigen van deze slachting zijn de zogenaamde "Engel van de Kemmelberg" - gedenkteken voor de gevallen Franse soldaten - en het lager gelegen oorlogskerkhof met "ossuarium" (lees: een massagraf waar men alle menselijke overblijfselen in dumpte... ).
Daarom ligt er in het kastje in de paal naast de ingang ook geen boek met inventaris van begraven militairen.
Van op het kerkhof heeft men een prachtig uitzicht op de omliggende streek wat het strategisch belang van de heuvel symboliseert.
Op de Kemmelberg vindt u ook een heel tof bezoekerscentrum en een wandelpad van 8km. Meer informatie vindt u op deze website.
De Koude Oorlog
Aan de andere kant van de Kemmelberg ligt er namelijk een site die decennialang "top secret" was omdat hier de commandobunker gevestigd was van de Generale Staf van het Belgische leger en de NATO. Meer dan 15 meter onder de grond werd hier tussen 1952 en 1956 een geheime bunker gebouwd. Zelfs tot in de jaren '80 wisten slechts enkele militairen van het bestaan af.
De bouwvakkers die de bunkers bouwden, wisten niet wat ze bouwden en werden na enkele dagen gewisseld. Bij een gewapend conflict zou hier de Generale Staf de leiding nemen over de strijdkrachten. Gelukkig heeft de bunker nooit gediend. Wat het gekost heeft, is een goed bewaard geheim...
Vandaag is het complex te bezichtigen. Jammer genoeg kon ik het wegens.... COVID beperkingen niet bezoeken. Meer info hier. Raadpleeg hier de ligging op Google Maps.
Chinese herdenkingssite Busseboom
Omdat ik al enkele decennia interesse heb voor de geschiedenis van de wereldoorlogen, heb ik al heel wat sites en historische plekken bezocht.
De site vindt u hier op Google Maps.
Deze plek is zeker niet de meest indrukwekkende en ze is ondertussen ingehaald door de ongebreidelde Vlaamse bouwwoede en ligt aan de rand van een industriepark, bijna als barrière tussen de industrie en de natuur.
Echter, het verhaal erachter is zo indringend en aangrijpend dat ik het als een plicht beschouw om het met u te delen en u zelfs te vragen om tijdens uw weekend in deze mooie streek hier eens een korte stop te maken.
In de Westhoek zijn er naar schatting 450.000 soldaten gesneuveld. Om te zwijgen van het materiaal dat vernield is.
Wie heeft al dat materiaal, de munitie, het voedsel en de uitrusting tot op het slagveld gekregen?
Heeft u zich ooit afgevraagd wie al die honderdduizenden lijken heeft "opgeruimd", wie de massagraven heeft "gevuld" en versterkingen gebouwd?
Het Britse en Franse leger huurden meer dan 130.000 Chinezen in om het oorlogsmateriaal aan te slepen en de slagvelden op te kuisen. Dat moest gebeuren via een privé spookfirma om de neutraliteit van China te waarborgen
Op deze site vindt u enkele kunstige standbeelden en fotopanelen met origineel materiaal en het verhaal van de Chinese arbeiders van '14-'18. Een stop waard, al was het maar voor het historisch belang!
Soldaten die konden vechten, moesten de loopgraven in. Zeker na de eerste gifgas aanvallen liepen de verliezen op tot tienduizenden mannen per dag. Daarom huurden de Britten bijna 100.000 Chinezen in en de Fransen nog eens 30.000.
De politieke situatie van China was aan het begin van de 20ste eeuw redelijk complex. Lees hier alles over de historiek van de rekrutering van de Chinezen. Pas in 1920 zullen de laatsten terugkeren naar China.
De Chinezen logeerden in kampementen achter het front. Ze waren onbeschermd tegen aanvallen of bombardementen. Regelmatig sneuvelden er ook arbeidskrachten omdat de kampen binnen schootsafstand lag. Omdat hun namen onuitspreekbaar waren voor Europeanen, droegen ze een armband met een nummer. Ze mochten de kampen niet verlaten en mochten niet binnen in Belgische cafés. Voor een werkdag van 10u kregen ze één Belgische frank wat veel meer was dan wat ze in China zouden krijgen.
In het kamp van Busseboom vielen het meeste slachtoffers. Dertien door vijandelijke aanvallen en nog meer door de Spaanse griep die toen woedde... Ze werden begraven volgens de Chinese traditie
In de buurt vindt u nog tal van bezienswaardigheden die algemeen bekend zijn en daarom niet opgenomen in dit blogartikel:
- Poperinge met zijn hopvelden
- Abdij Sixtus te Westvleteren
- Ieper en de Menenpoort en vele andere bezienswaardigheden
- Tyne Cot militaire begraafplaats: op deze website vindt u ook tips ivm eten en slapen.
- Kasteel van Zonnebeke met nagebouwde loopgraaf en museum Memorial Passchendale
Mout- en Brouwhuis De Snoek
Om u aan het begin van dag 2 een langere verplaatsing te besparen, stel ik voor dat we nu een klein half uurtje met de wagen rijden naar Alveringem zodat we in de buurt zijn die we morgen gaan exploreren.
De exacte locatie vindt u hier.
Overnachtingsmogelijkheden vindt u voldoende in de b&b's en vakantiehuizen die de streek rijk is.
De Snoek is de enige nog volledig bewaarde brouwerij uit de 19de eeuw in Vlaanderen, Wallonië en Frans-Vlaanderen. U vindt er nog de antieke brouwketels gestookt met cokes en gasvuren. De brouwerij kan bezocht worden, er is een klein museum en... u kan er héérlijk eten en drinken.
U kan natuurlijk deze stop ook inpassen in het programma van morgen. Maar de volgorde van het parcours is ook wat geografisch gestuurd zodat u geen twee keer dezelfde weg moet nemen :)
Als u niet graag eet of drinkt, kan u deze stop ook weglaten...
D A G 2 - Bachten de Kupe
Gemeentehuis Alveringem en kapelanie Cyriel Verschaeve
Deze eerste stop is vrij kort en kan desgewenst zeker weggelaten worden. De herenhoeve waar vandaag de gemeentelijke diensten onderdak vinden werd ingericht als een prachtige plek om even uit te rusten en - ook hier weer, je ontkomt er niet aan - stil te staan bij het leven tijdens de Groote Oorlog. Alveringem lag immers maar 10km van het front.
Locatie van het gemeentehuis van Alveringem en de kapelanie Verschaeve
Om persoonlijke redenen zet ik hier geen foto's en een minimum aan info over Cyriel Verschaeve. Hij was hier van 1911 tot 1939 onderpastoor en was net zoals Guido Gezelle een schrijver en dichter. Echter, Verschaeve was een zeer uitgesproken Vlaams-Nationalist die tijdens WOII een actief collaborateur was en predikte dat jonge Vlamingen de kant moesten kiezen van de nazi's in de strijd tegen het bolsjewisme. Zo schreef hij onder andere boeken waarin hij de Vlaamse en Duitse cultuur "vergeleek" en als quasi identiek beschouwde.
Verschaeve vluchtte met steun van de Duitsers naar Oostenrijk in 1944 en werd bij verstek ter dood veroordeeld na de oorlog. Hij stierf in Oostenrijk.
Oeren - Belgisch militair kerkhof
Als u al tegen nu al genoeg hebt van de herdenkingssites van WOI, "I don't blame you". Maar deze allerlaatste site is wat mij betreft toch een must. Hier geen grafstenen voor Britten, Australiërs, Fransen of Canadezen maar uitsluitend jonge mannen van bij ons. Jeugdige knapen van 19, 20, 23 jaar uit Berchem, Aalst, Tournai of Herk-de-Stad.
U vindt de kerk van Oeren hier. Oeren is één van de deelgemeentes van Alveringem.
De kerk is ontwijd en wordt gebruikt voor exposities. De site geeft iedere tentoonstelling iets aangrijpends en dramatisch.
Beauvoorde en zijn kasteel
Op zich is Beauvoorde zeker een meer uitgebreid bezoek waard dan in dit artikel beschreven wordt. Een mens moet echter keuzes maken. Vermits we nu toch in de buurt zijn, gaan we even langs.
Beauvoorde is een kweekvijver voor artistiek talent. U kan er kunstgalerijen en kunstenaarscollectieven ontdekken.
U vindt het kasteel van Beauvoorde hier.
Het huidige uitzicht van het kasteel dateert "maar" van 1875 toen het kasteel in handen kwam van Arthur Merghelynck. Het was toen in een lamentabele staat. Merghelynck restaureerde het en liet het na aan de Belgische Staat bij zijn dood in 1905.
Het oorspronkelijke kasteel gaat echter terug tot de 15de eeuw. Tijdens de 80-jarige oorlog werd het volledig platgebrand tot het in 1617 door Jacob de Bryarde in renaissance stijl terug werd opgebouwd.
Het kasteel kan mits betaling van een kleine inkomprijs bezocht worden. Het kleine domein errond kan u gratis bezoeken. Achter het kasteel staat nog een bunker uit de oorlog '14-'18. Tijdens de beide wereldoorlogen waren hier Duitsers ingekwartierd.
Openluchtmuseum Bachten de Kupe
Wat mij betreft mag u drie kwart van uw weekendtrip anders indelen dan beschreven in dit artikel. Dit is écht wel een must see!! Niet enkel omwille van de curiositeit en de bijna primitieve schoonheid, maar ook
en vooral omwille van het verhaal erachter! De bejaarde eigenaar en bezieler vertelde me het met véél vuur, zelfs na meer dan 50j.
U vindt het openluchtmuseum in Izenberge, deelgemeente van Alveringem, hier.
U wandelt naast de kerk de mooie laan door tot aan de poort die meestal gesloten is. De eigenaar vraagt u wegens de oppervlakte van het domein en zijn gevorderde leeftijd wel 5-10min geduld eer hij komt opendoen. U zult het u niet beklagen! De entréeprijs is belachelijk laag: de prijs van 2 consumaties in een café.
In de jaren '60-'70 kwam er een leegloop op gang van het platteland in de Westhoek. Vele jonge mensen trokken naar de stad om te studeren en zochten werk in de industrie of dienstensector in plaats van het familiale landbouwbedrijf verder te zetten. Het toen nog jonge openluchtmuseum van Bokrijk had dat snel door en streek gretig neer in de streek op zoek naar zowel gebouwen als "artefacts" om over te brengen naar het verre Limburg en het daar te kijk te stellen.
Dat was niet naar de zin van de koppige Alveringemnaars. Prompt stelden de pastoor, de kerkfabriek en het OCMW een stuk grond ter beschikking om hun eigen "klein Bokrijk" in te richten en zo het eigen erfgoed te beschermen tegen "de roof uit Limburg gesponsord met geld uit Brussel".
Het museum is een verzameling van historische en nieuwe gebouwtjes die ongeveer thematisch zijn opgedeeld in verschillende beroepscategorieën. Eigenlijk is het deels een opslagplaats van historische voorwerpen, artefacts, gereedschap en meubelen. Er is een kapsalon, een sigarenwinkel, postkantoor, zadelmaker, een hangar met landbouwmachines. Te veel om op te noemen!
Vergeet ook zeker niet iets te drinken in het authentieke dorpscafé (met Leuvense stoof) annex "secretarie van de gemeente" en lees vooral de codex der zatlappen ! :-)
De verzameling is ronduit indrukwekkend! Zeker als u weet dat dit initiatief al decennialang overleeft zonder één cent overheidssteun! Reken toch een uur of twee voor uw bezoek...
Lo-Reninge
De geschiedenis van de dunstbevolkte gemeente van Vlaanderen (52 inwoners per km²) gaat terug tot in de 11de eeuw.
Het is altijd een typische landbouwgemeente geweest. Vandaag is het vooral bekend als thuishaven van de bekende koekjesproducent "Jules De Stroopere".
Deze onooglijke landelijke gemeente heeft toch wel een aantal toffe dingen te bieden die niet in alle folders vermeld staan.
Op de markt in Lo-Reninge vindt u voldoende parkeerplek.
Vatevijver
Op het eerste zich gewoon een poel midden op het plein. Hoe zou dat hier nu gekomen zijn? In de Middeleeuwen speelde deze vijver een zeer belangrijke rol.
Een vate werd aangelegd om regenwater op te vangen, meestal in de onmiddellijke omgeving van de kerk. Dit was cruciaal bij de aanleg van een polderdorp, een omgeving waar veel brak, onbruikbaar water aanwezig is. De vate was tegelijkertijd een drinkwaterput, drenkplaats, watervoorraad om te wassen en bluswatervoorraad. De Vatevijver werd voor het eerst vermeld in 1404.
Stadhuis en kerk
Het 16de eeuwse stadhuis van Lo-Reninge (ze verloren hun stadsrechten en kregen ze pas terug in 1985) is thans in gebruik als hotel/brasserie/privé sauna. Het gebouw is gelukkig prachtig bewaard gebleven. Wat opvalt, zijn de balken in de toren die gemaakt zijn voor de postduiven die belangrijk nieuws uit andere steden en streken brachten.
De St. Pieterskerk maakte deel uit van de Augustijnerabdij. Het is een typische hallenkerk. Ze werd reeds vernoemd in 1119 en is herhaaldelijk verbouwd.
Westpoort en Cesarsboom
de enige overblijvende van de 4 stadspoorten van Lo en zelfs een van de weinige, nog bestaande stadspoorten en verdedigingstorens in West-Vlaanderen. De grachten, waarvan de loop nog duidelijk te volgen is, hebben als versterking en afbakening van de stadsgrenzen gediend. Zo weten we dat de stad slechts een diameter van ca. 400 m had. De middeleeuwse stadsomwalling werd in 1581-1582 gesloopt op last van de Hertog van Anjou en de Prins van Oranje. De Westpoort in zijn huidige vorm dateert uit de 14de eeuw en werd in 1852 en 1991 gerestaureerd.
Naast de Westpoort staat de legendarische Caesarsboom. Het is een taxus, een naaldboom met bladeren die gelijken op dennenaalden. De taxus kan duizend jaar worden.
Volgens de legende heeft Julius Caesar op zijn tocht naar Brittannië zijn paard vastgebonden aan die boom en heeft hij gerust in de schaduw van zijn kruin.
Duiventoren
Volgens de legende werd deze toren gebouwd in 1710 als verrassing voor de abt van de abij.
Veurne
De laatste etappe van dit welgevulde weekendje westhoek is Veurne. Naar het schijnt is Veurne bekend als pleisterplaats voor tweede verblijvers aan de kust als het niet al te best weer is...
Verwonderlijk is dat niet want de stad heeft vooral in de onmiddellijke omgeving van de Grote Markt heel wat moois te bieden. Van op een afstand naast de Ijzer heeft de stad een duidelijke skyline met e drie grote torens die haar kenmerken.
Parkeren kan u op de Grote Markt zelf (jammer genoeg) of in de omliggende straten.
Ook hier ontsnapt u niet aan de oorlogsgeschiedenis... Veurne kreeg de bijnaam van oorlogshoofdstad van België. Het was immers hier dat koning Albert I en koningin Elisabeth zich ophielden toen de Duitse bezetter ons land binnen viel. Het was ook hier dat de Koning zijn goedkeuring gaf aan het voorstel van Karel Cogghe (wiens borstbeeld hier te zien is) om de IJzervlakte tot in Diksmuide onder water te zetten om de Duitse opmars in 1914 te stoppen.
Dat en nog veel meer kunt u zien in het Belevingscentrum '14-'18 op de Grote Markt.
Mag ik u vriendelijk doorverwijzen naar de website www.veurne.be waar u alle uitleg vindt over de foto's hierboven. Alle bezienswaardigheden vindt u op een zakdoek.
Afsluiter: ere aan de Keizer van het Vlaamse Lied
Ere wie ere toekomt. Veurne is de geboortestad van de Keizer van het Vlaamse Lied, de man die al decennialang oud en jong boeit met zijn muziek.
In het park achter het Belfort heeft Arthur Blankaert, aka Will Tura een standbeeld gekregen. Zoals we hem kennen, zit hij op een bankje in het park op zijn piano te spelen. U kan er gaan naast zitten ern terwijl neuriën: "Mooi, het leven is mooi" in de Westhoek!
Bevalt deze blog u?
Mag ik u vragen om nog enkele minuten van uw tijd te spenderen om kennis te maken met de blogger via de link DE FOTOGRAAF | PeVe Visuals? Het zou me veel plezier doen uw fotograaf te mogen zijn tijdens een fotoshoot!